เมื่อลูกชอบทำร้ายตัวเอง (รักลูก)
Q : ลูกทำร้ายตัวเอง แก้อย่างไรดี?
ลูกชายดิฉันเป็นเด็กอารมณ์รุนแรง เวลาไม่พอใจจะชอบทำร้ายตัวเอง เช่น เอาหัวโขกโต๊ะ ตนหน้าตัวเอง มีวิธีแก้อย่างไรคะ อยากให้คุณหมอแนะนำให้ด้วยค่ะ
คุณแม่นัก/กทม.
A : ก่อนจะพูดถึงวิธีแก้ไขพฤติกรรมเราต้องมาดูสาเหตุของเด็กที่มีอารมณ์รุนแรง และชอบทำร้ายตัวเองกันก่อนนะคะ
1. พื้นอารมณ์เป็นเด็กเลี้ยงยาก งอแงเจ้าอารมณ์ตั้งแต่เกิด ซึ่งพบได้ประมาณ 15% ของเด็กทั่วๆไป โดยเด็กเหล่านี้จะมีลักษณะปรับตัวกับสิ่งแปลกใหม่ยาก มักจะแสดงอารมณ์อย่างรุนแรง และมีความอดทนต่ำ
2. เด็กไม่รู้วิธีที่เหมาะสมที่จะจัดการกับความโกรธ เมื่อมีความโกรธเกิดขึ้นจึงใช้วิธีรุนแรง พบมากในเด็กวัยก่อนเรียน (อายุ 1-3 ปี) และกลุ่มเด็กที่มีพัฒนาการทางภาษาล่าช้า เนื่องจากว่าภาษาเป็นวิธีแสดงอารมณ์ที่ดีที่สุดและรุนแรงน้อยที่สุดนั่นเอง ดังนั้นเด็กที่ไม่สามารถบอกความรู้สึกออกมาเป็นคำพูดได้ ก็มักจะบอกออกมาด้วยภาษาท่าทางต่างๆ เช่น ลงไปดิ้นกับพื้น ปาข้าวของ ทำร้ายตนเอง หรือผู้อื่น เป็นต้น
3. เด็กเรียนรู้ว่าพฤติกรรมการทำร้ายตัวเองจะทำให้ผู้ใหญ่ยอมตาม และได้มา ซึ่งสิ่งที่ตนเองต้องการ เช่น อยากกินไอศกรีมแล้วคุณแม่ไม่ให้กินเพราะว่าเพิ่งกินขนมไป เด็กก็อาละวาด ทำร้ายตัวเองคุณแม่เลยต้องยอมเพราะไม่อยากให้ลูกเจ็บตัว ครั้งต่อๆ ไปลูกจึงเรียนรู้ว่าถ้าหากอยากได้อะไร ต้องทำร้ายตัวเอง แม่ถึงจะยอมทำให้
เมื่อเข้าใจสาเหตุแล้ว ก็แก้ไขไปตามสาเหตุได้เลยค่ะ
1. เด็กที่อารมณ์รุนแรงจากพื้นอารมณ์เป็นเด็กเลี้ยงยาก ข้อนี้คุณแม่ต้องเข้าใจค่ะว่า เขาก็เป็นของเขาอย่างนั้น เป็นธรรมชาติของเขาตั้งแต่เกิด เปลี่ยนไม่ได้ แต่การตอบสนองที่เหมาะสมของผู้ใหญ่จะช่วยให้เขาพัฒนาไปในทางที่ดีขึ้นได้ เช่น เมื่อลูกโกรธ ทำร้ายตัวเอง แทนที่คุณแม่จะตอบสนองด้วยความโกรธ ดุว่ารุนแรงก็ต้องสงบสติอารมณ์ของตนเอง เพื่อเป็นตัวอย่างให้เขาเห็น
2. เด็กไม่รู้วิธีจัดการกับความโกรธที่เหมาะสม เราควรเป็นตัวอย่างที่ดีให้เด็กเห็น รวมทั้งสอนเขาให้รู้อารมณ์ตัวเองหลักการคือ คนเราโกรธ ไม่พอใจกันได้ แต่ต้องแสดงออกอย่างเหมาะสม เช่น บอกพ่อหรือแม่ว่าตัวเองโกรธ หมอพบบ่อยๆ ว่าเด็กที่อยู่ในกลุ่มนี้เขาไม่รู้จริงๆ ค่ะว่าโกรธต้องทำอย่างไร ไม่ได้ตั้งใจจะทำร้ายตัวเองหรอกนะคะ พอเราสอนเขาปุ๊บ เขาเลิกทำร้ายตัวเองได้ทันทีก็มีค่ะ
3. เด็กเรียนรู้ว่าพฤติกรรมการทำร้ายตัวเองจะทำให้ผู้ใหญ่ยอมตาม วิธีแก้ที่ดีที่สุดคืออย่ายอมเขาค่ะ หากลูกอายุไม่เกิน 5 ปีแล้วทำร้ายตัวเอง พ่อแม่ควรใช้วิธีจับตัวเขาไว้ โดยจับเด็กหันหน้าออกจากตัวเรา แล้วเอาแขนข้างหนึ่งโอบตัวเขาไว้ ส่วนแขนอีกข้างหนึ่งให้โอบศีรษะ เพื่อกันไม่ให้เขาเอาหัวโขกเรา
หากคุณแม่เป็นคนตัวเล็กอาจจะต้องขอแรงคุณพ่อให้ช่วย เขาจะได้เรียนรู้ว่าหากทำร้ายตัวเองเมื่อไร เขาก็จะโดนล็อกตัวและของที่อยากได้ก็ไม่ได้ ไม่นานเขาก็จะเลิกพฤติกรรมนี้ไปเองค่ะ ที่สำคัญไม่ว่าจะเป็นเพราะสาเหตุใดเมื่อใดก็ตามที่เด็กหยุดทำร้ายตัวเองหรือพยายามที่จะควบคุมความโกรธของตัวเองคุณพ่อคุณแม่ต้องอย่าลืมให้คำชมเขาด้วยนะคะ เพื่อที่เขาจะได้ค่อย ๆ เรียนรู้ว่าหากเขาต้องการจะเป็นที่รักและภาคภูมิใจของคุณพ่อคุณแม่ เขาก็ควรจะทำตัวอย่างไรขอเอาใจช่วยค่ะ
เรื่องราวผู้หญิง ความสวยงาม แฟชั่น ความรัก มากมาย คลิกเลย คลิกอ่านความคิดเห็นของเพื่อนๆ ได้ที่นี่ค่ะ
ขอขอบคุณข้อมูลจาก 
ฉบับที่ 327 เมษายน 2553
