x close

หลังคลอด ความสะอาดสำคัญนะ

baby

หลังคลอด ความสะอาดสำคัญนะ
(รักลุก)
โดย: อัจฉรา

            เพราะช่วงหลังคลอด ความสกปรกมีโอกาสมาเยือนร่างกายคุณแม่ได้ง่าย จนอาจกลายเป็นแหล่งสะสมของเชื้อโรคได้ ความสะอาดจึงเป็นเรื่องสำคัญที่ต้องดูแลเป็นพิเศษค่ะ

ระวัง! ความสกปรกหลังคลอด

            หลังคลอดเปรียบเสมือนกับช่วงหลังออกกำลังกายอย่าง หักโหมมาหมาด ๆ นอกจากจะเกิดความอ่อนเพลียอย่างมากแล้ว ร่างกายของคุณแม่ก็ได้กลายเป็นแหล่งสะสมความสกปรก และเชื้อโรคไปเรียบร้อยแล้ว

            เริ่มตั้งแต่ขณะรอคลอด ซึ่งคุณแม่ต้องนอนอยู่ในห้องคลอดเป็นเวลานาน ต้องออกแรงเบ่งคลอดทำให้ร่างกายเหนียวเหนอะหนะ หมักหมมด้วยคราบเหงื่อ ไคล และของเสียต่างๆ และอาจยังไม่สามารถอาบน้ำชำระร่างกายได้ เพราะมีอาการอ่อนเพลียจากการคลอดและฤทธิ์ของยาแก้ปวด

            หลังคลอดร่างกายของคุณแม่ก็เปื้อนเปรอะด้วยคราบ เลือด น้ำคาวปลา ที่แม้จะเช็ดทำความสะอาดไปบ้าง แต่ก็ยังไม่สะอาด 100%

            ถึงคราวที่คุณแม่ออกจากโรงพยาบาล กลับมาฟื้นฟูร่างกายและดูแลลูกน้อยที่บ้าน โดยเฉพาะช่วงสัปดาห์แรกๆ หลังคลอด ที่ร่างกายและส่วนต่างๆ ยังไม่กลับเข้าสู่สภาวะปกติ ชั้นไขมันที่ยังคงหนาอยู่ เหงื่อออกมาก ที่สำคัญยังมีน้ำคาวปลา คราบน้ำนม กลิ่นไม่พึงประสงค์ รวมถึงแผลหลังคลอดที่ต้องดูแลเป็นพิเศษ จึงต้องใส่ใจเรื่องความสะอาดเป็นพิเศษค่ะ

เรื่องที่ต้องให้ความสำคัญ

            อาบน้ำ เรียกความสดชื่น คุณแม่จะช่วยเหลือตัวเองได้ภายหลังจากคลอดเสร็จแล้วประมาณ 12-24 ชั่วโมง ซึ่งสามารถอาบน้ำชำระล้างร่างกาย รวมถึงสระผมให้สะอาดได้ทันทีโดยไม่มีอันตราย

            ช่วงสัปดาห์แรก ๆ คุณแม่อาจต้องใส่ใจเรื่องการอาบน้ำเป็นพิเศษ โดยอาบบ่อยกว่าปกติ เพราะคุณแม่จะมีเหงื่อออกมาก เหนียวเหนอะหนะ นอกจากไม่สบายกายแล้วยังทำให้ไม่สบายใจไปด้วย ซึ่งหลังคลอดมีโอกาสที่คุณแม่จะเกิดภาวะซึมเศร้า เครียดได้ง่าย จึงต้องทำตัวเองให้สดชื่นตลอดเวลาด้วยการอาบน้ำ ที่จะสามารถเรียกความสดชื่นกลับมาได้ทั้งกายและใจ

            ไม่ว่าจะอาบด้วยน้ำเย็น หรือน้ำอุ่น ควรใช้วิธีตักราด หรืออาบจากฝักบัว ไม่ควรแช่ในอ่าง หรือถ้าแช่ก็ทำได้แต่ไม่นานค่ะ พอขึ้นจากอ่าง คุณแม่ต้องใช้ฝักบัวรดหรือใช้ขันตักน้ำสะอาดราดตัวอีกครั้ง เพราะการอาบน้ำแบบแช่ อาจทำให้เชื้อโรคเข้าสู่แผลและช่องคลอดได้ แถมยังมีน้ำคาวปลาที่จะไหลออกมาปะปนกับน้ำในอ่าง แทนที่จะช่วยให้สะอาด ก็จะเป็นการเพิ่มความสกปรกได้ค่ะ

            สำหรับคุณแม่ที่ผ่าท้องคลอด เนื่องจากมีแผลหน้าท้อง จึงต้องระวังไม่ให้แผลโดนน้ำในช่วงสัปดาห์แรกหลังคลอด อาจใช้การเช็ดตัวแทนการอาบน้ำไปก่อน พอแผลเริ่มดีขึ้นจึงค่อยอาบน้ำ แต่ต้องมีพลาสติกหรือผ้ายางปิดกันไว้บ้าง ส่วนคุณแม่ที่หมอปิดแผลด้วยพลาสเตอร์หรือฟิล์มป้องกันน้ำ สามารถอาบน้ำในช่วงแรกๆ หลังคลอดได้ เพียงแต่ต้องระวัง อย่าให้มีน้ำเล็ดลอดเข้าไปในแผลได้ ส่วนเรื่องสระผมก็สามารถทำได้เลย หรือเข้าร้านใช้บริการช่างทำผมเพื่อความสะดวกก็ได้ค่ะ

แผลไม่แย่ ถ้าดูแลเป็น

            แผลฝีเย็บ เป็นส่วนที่คุณแม่จะต้องใส่ใจในการดูแลรักษาความสะอาดเป็นพิเศษ เพราะถ้าไม่ระมัดระวังอาจทำให้แผลแยก และเกิดการติดเชื้อได้

            เนื่องจากแผลฝีเย็บอยู่ใกล้ทวารหนัก เป็นที่อับชื้น จึงเกิดความสกปรกได้ง่าย คุณแม่จึงต้องทำความสะอาดบ่อยครั้งทั้งเช้าและเย็น (อาจทำความสะอาดขณะอาบน้ำก็ได้) รวมถึงทุกครั้งหลังปัสสาวะหรืออุจจาระ ด้วยขั้นตอนง่าย ๆ คือล้างด้วยน้ำสะอาดแล้วเช็ดให้แห้งเสมอ

            วิธีล้างก็ควรปล่อยให้น้ำไหลผ่าน หรือใช้ฝักบัวฉีดเบา ๆ จากด้านหน้าไปด้านหลัง ไม่ควรฉีดตรงก้น เพราะอาจทำให้เศษอุจจาระหรือของเสียกระจายเข้าสู่แผลจนเกิด การติดเชื้อและอักเสบได้

            วิธีเช็ดแผล ให้ใช้ผ้าสะอาดหรือสำลีเช็ดจากด้านหน้าไปด้านหลัง เช็ดครั้งเดียวทิ้ง ไม่ควรใช้สำลีก้อนเดิมมาเช็ดซ้ำอีก

            คุณแม่อาจสงสัยว่าล้างแผลด้วยน้ำอย่างเดียวจะสะอาดหรือ คำตอบคือสะอาดค่ะ แต่เพื่อความสบายใจคุณแม่อาจใช้สบู่อ่อน ๆ สำหรับทารกแรกคลอดถูนิดหน่อย ตามด้วยล้างน้ำสะอาด และเช็ดให้แห้งก็เพียงพอแล้วค่ะ

            จัดการน้ำคาวปลา ช่วง 1-2 สัปดาห์แรกหลังคลอด จะยังคงมีน้ำคาวปลาไหลออกมาทางช่องคลอด จึงต้องใส่ผ้าอนามัยซับไว้ตลอดเวลา ซึ่งถ้าจัดการกับเรื่องนี้ไม่ดี ก็มีสิทธิ์จะเกิดปัญหาตามมาได้ เนื่องจากน้ำคาวปลา คือเลือดที่ไหลออกมาจากการเกิดแผลในผนังมดลูกหลังคลอดรก และเลือดที่ว่าก็คืออาหารอันโอชาของแบคทีเรียนั่นเองค่ะ ฉะนั้นบริเวณช่องคลอดและแผลฝีเย็บซึ่งต้องเปื้อนเปียกน้ำคาวปลา ถ้าปล่อยให้แฉะตลอดเวลา แบคทีเรียก็จะถามหาได้

            อีกสิ่งหนึ่งที่ควรให้ความสำคัญอย่างมาก ทั้งคุณแม่ที่คลอดเองและผ่าท้องคลอด คือหมั่นเปลี่ยนผ้าอนามัยบ่อย ๆ เพราะถ้าปล่อยไว้จนอับชื้นบริเวณช่องคลอดหรือแผล ไม่เพียงแต่ทำให้เกิดกลิ่นไม่พึงประสงค์เท่านั้นนะคะ แต่จะเป็นการหมักหมมของเชื้อโรคและทำให้เกิดการอักเสบได้ ซึ่งถ้าเกิดเหตุการณ์ดังกล่าวคุณแม่ต้องรีบไปพบแพทย์

สะอาด...ได้มากกว่าความสะอาด

            เมื่อร่างกายได้รับการดูแลจนสะอาดสะอ้านแล้ว จะเป็นผลดีต่อการฟื้นฟูสุขภาพกาย โดยไม่ทำให้เสี่ยงต่อการติดเชื้อต่าง ๆ ทั้งทางแผลหลังคลอดและช่องคลอด ไม่เพียงเท่านั้น สุขภาพจิตของคุณแม่ก็พลอยดี สดชื่น แจ่มใสไปด้วย ความเสี่ยงที่จะเกิดภาวะซึมเศร้าหลังคลอดก็น้อยลง ความหงุดหงิด ความเครียดก็เบาบางลงเช่นกัน

            นอกจากนี้ ผลพลอยได้ที่สำคัญที่สุด คือ เชื้อโรคโดยเฉพาะเชื้อแบคทีเรียต่าง ๆ จากร่างกายของคุณแม่ ไม่มีสิทธิ์ที่จะแพร่กระจายไปยังลูกน้อยได้ เพราะถูกกำจัดไปเรียบร้อยแล้ว ด้วยการทำความสะอาดนั่นเองค่ะ

            ความสะอาดเป็นพื้นฐานของการฟื้นฟูสุขภาพกายและใจหลังคลอด คุณแม่ต้องไม่ลืมดูแลให้ตัวเองสะอาดอยู่เสมอนะคะ


เรื่องราวผู้หญิง ความสวยงาม แฟชั่น ความรัก มากมาย คลิกเลย

คลิกอ่านความคิดเห็นของเพื่อนๆ ได้ที่นี่ค่ะ


ขอขอบคุณข้อมูลจาก

ฉบับที่ 328 พฤษภาคม 2553

เรื่องที่คุณอาจสนใจ
หลังคลอด ความสะอาดสำคัญนะ อัปเดตล่าสุด 7 มิถุนายน 2553 เวลา 15:32:42 5,271 อ่าน
TOP