ในวงการแพทย์หรือนักวิทยาศาสตร์ที่สนใจศึกษาเรื่องการชะลอวัย และพยายามไขความลับของ การมีสุขภาพดีนั้น บ่อยครั้งที่เราจะค้นหาคำตอบโดยศึกษาจากกลุ่มคนที่มีอายุยืนยาว และมีสุขภาพแข็งแรง ซึ่งหนึ่งในกลุ่มคนที่ถูกศึกษาบ่อยครั้งคือ ชาวญี่ปุ่น
จากการวิจัยพบว่าปัจจัยที่ส่งผลให้ชาวญี่ปุ่นมี มีผิวสวยแลดูอ่อนเยาว์และมีสุขภาพดี มาจากสี่ปัจจัยหลักคือ พันธุกรรม อาหาร การเคลื่อนไหวร่างกายระหว่างวัน (Physical activity) และระบบสาธารณสุขที่ดี โดยเรื่อง "อาหาร" เป็นหัวข้อที่ถูกหยิบยกมาศึกษากันอย่างกว้างขวางที่สุด
อาหารญี่ปุ่นมีองค์ประกอบหลายอย่างที่ส่งผลดีต่อสุขภาพ และหนึ่งในส่วนประกอบสำคัญซึ่งแอบซุกซ่อนตัวอยู่ในอาหารญี่ปุ่นหลายประเภท คือ ไอโซฟลาโวนส์ (Isoflavones)
ไอโซฟลาโวนส์ เป็นกลุ่มสารต้านอนุมูลอิสระซึ่งพบในถั่วเหลือง ดังนั้นในอาหารญี่ปุ่นที่มีส่วนประกอบของถั่วเหลือง เช่น เต้าหู้ น้ำเต้าหู้ ซุปมิโสะ ถั่วหมักหรือนัทโตะ จึงเป็นแหล่งของไอโซฟลาโวนส์ที่ชาวญี่ปุ่นรับประทานเป็นประจำ
ผลวิจัยในหลอดทดลองพบว่า ไอโซฟลาโวนส์ มีคุณสมบัติเป็นสารต้านอนุมูลอิสระ และเป็นสารไฟโตเอสโตรเจน นั่นคือมีโครงสร้างคล้ายฮอร์โมนเพศหญิง เอสโตรเจน ส่วนผลงานวิจัยในคนนั้น อาจแบ่งได้เป็นสามด้านใหญ่ ๆ คือ
ไอโซฟลาโวนส์กับผิวพรรณผิวเนียนสวยของสาวญี่ปุ่นนั้น นอกจากจะเป็นความโชคดีทางพันธุกรรมแล้ว ยังมีส่วนมาจากอาหารการกินที่ดี มีงานวิจัยให้กลุ่มตัวอย่าง ของผู้หญิงอายุมากกว่า 45 ปีขึ้นไป จำนวน 30 คน รับประทานสารสกัดไอโซฟลาโวนส์ทุกวัน เป็นเวลา 6 เดือน และตัดชิ้นเนื้อเพื่อเปรียบเทียบสุขภาพผิว ก่อนและหลังการรับประทาน พบว่ากลุ่มตัวอย่าง 86% มีคอลลาเจนที่ผิวหนาขึ้น 75% มีอิลาสตินที่ผิวหนาขึ้น สรุปง่าย ๆ คือ การรับประทานไอโซฟลาโวนส์ช่วยให้ผิวหนาและเต่งตึงขึ้น อันเป็นผลจากคุณสมบัติการเป็นสารต้านอนุมูลอิสระ ซึ่งช่วยชะลออายุของผิว จึงส่งผลให้ผิวแลดูอ่อนเยาว์
ไอโซฟลาโวนส์กับกระดูกกระดูกเป็นโครงสร้างในร่างกายที่แลดูแข็งทื่อ แต่จริง ๆ แล้วกระดูกมีการเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา ในทุกวันจะมีกระดูกบางส่วนถูกทำลาย และกระดูกบางส่วนถูกสร้างใหม่ หากสมดุลของการสร้างและทำลายเป็นไปอย่างเหมาะสม ความแข็งแรงของกระดูกก็จะไม่เปลี่ยนแปลง แต่ด้วยอายุที่มากขึ้น ส่งผลให้การสร้างน้อยลง แต่การทำลายมากเกิดขึ้น มวลกระดูกจึงค่อย ๆ บางลงตามอายุ การวิจัยพบว่าการรับประทานอาหารที่มีสารไอโซฟลาโวนส์เป็นประจำ จะช่วยยับยั้งกระบวนการทำลายของกระดูกให้ลดลงได้
ไอโซฟลาโวนส์กับหัวใจสมาคมแพทย์โรคหัวใจสหรัฐอเมริกาเคยรวบรวมข้อมูลจากการศึกษาผลของไอโซฟลาโวนส์ต่อคอเลสเตอรอลในเลือดในงานวิจัยทางคลินิก 23 ชิ้นพบว่า การรับประทานอาหารที่มีสารไอโซฟลาโวนส์เป็นประจำ เช่น น้ำเต้าหู้ หรืออาหารที่ทำจากถั่วเหลือง สามารถช่วยลดคอเลสเตอรอลชนิด LDL ซึ่งเป็นคอเลสเตอรอลที่ไม่ดีกับสุขภาพลง 3% และพบว่าการลดรับประทานโปรตีนจากเนื้อสัตว์ และหันมารับประทานโปรตีนจากถั่วเหลืองเพิ่มขึ้น เป็นหนึ่งในมาตรการที่ช่วยป้องกันความเสี่ยงต่อโรคหลอดเลือดหัวใจได้
แน่นอนว่ากุญแจสู่สุขภาพดีนั้น ไม่ได้มีแค่ดอกเดียว แต่ต้องประกอบกันด้วยจิ๊กซอว์หลายชิ้นทั้งอาหาร ออกกำลังกาย อารมณ์ การนอนหลับพักผ่อนที่เพียงพอ ไม่สูบบุหรี่ ไม่ดื่มเหล้า และพันธุกรรม แต่การได้ศึกษาจิ๊กซอว์แต่ละชิ้น ให้เข้าใจว่าอะไรดี อะไรมีประโยชน์กับร่างกาย และค่อย ๆ ต่อแต่ละชิ้นที่ดีนั้น ทีละน้อยในทุก ๆ วัน สุดท้ายแล้ว ภาพรวมใหญ่คือสุขภาพที่ดี และความอ่อนเยาว์จะปรากฏให้เห็นอย่างเป็นรูปธรรมค่ะ
ขอขอบคุณข้อมูลจาก :
พญ.ธิดากานต์ รุจิพัฒนกุล (หมอผิง)
Twitter, Instagram: @thidakarn
